Top 5 voor wijkontwikkeling

door Robbert de Vrieze op de Debatdate #MadM

Nederland heeft een democratie met vele lagen. Van het Rijk tot de provincie, de stad en de wijk. In het democratisch stelsel van een grote stad als Rotterdam zijn de wijkraden een nuttig verlengstuk en onderdeel van de gemeentelijke organisatie. Maar daarmee zijn we er nog niet! Juist in kwetsbare wijken zijn ook heel veel mensen die niet stemmen en zich niet vertegenwoordigd voelen. Daarom is de lokale informele wijkdemocratie van belang om bruggen te slaan tussen burger en overheid. Wijkbudgetten, energiecoöperaties, open oproepen, buurtbegrotingen, Opzoomer Mee, Citylab, participatiefonds, stadsluisteren, wijkcoöperaties, (sociaal) ondernemers en maatschappelijk initiatief vormen samen een lokaal ecosysteem waar mensen betrokken worden bij beslissingen die hun leefomgeving raken. Hier zijn 5 tips om een veerkrachtig wijkecosysteem te koesteren en te laten groeien:

Maak een duurzaam wijknetwerk mogelijk.

Betrokken bewoners, lokale initiatieven en (sociaal) ondernemers die iets over hebben voor het algemeen belang van de wijk zijn van onschatbare waarde voor veerkrachtige wijken. Koester deze mensen, criminaliseer ze niet als usual suspects en help om meer mensen te betrekken. Om een sterke veerkrachtige gemeenschap op te kunnen bouwen zijn duurzaam beschikbare ontmoetingsplekken (buurthuiskamers) en welwillende ondersteuning van anker-organisaties (gemeente, woningbouwcorporatie, etc) in de wijk nodig.

Schaf het containerbegrip participatie af. 

Het woord participatie verondersteld iets van iemand waar iemand anders aan mee mag doen. In de praktijk leidt het gebruik van het woord participatie nog al eens tot teleurstelling omdat gemeente en bewoners verschillende beelden hebben. Spreek liever over informeren, consulteren, adviseren, co-creëren en zelf-organiseren. En maak -waar mogelijk- ruimte in ieder project voor al deze vormen.

Werk gebiedsgericht in een Stadslab.

Breng alle stakeholders vanuit overheid, markt en burger(initiatief) regelmatig bij elkaar aan tafel. Werk tegelijk aan een lonkend lange-termijn toekomstperspectief maar ook met prototypes voor de korte- en middellange-termijn. 

Maak vrije ruimte.

Zorg zowel fysiek, sociaal als financieel voor vrije speelruimte die niet van tevoren dichtgetimmerd is. Witte vlekken op de kaart waar bewoners zelf iets kunnen laten ontstaan, ruimte in het programma voor onverwachte bijdragen en een percentage van het budget reserveren voor lokaal initiatief zorgt voor innovatie, flexibiliteit en betrokkenheid.

Be in it to win it.

Niets over de wijk zonder in en met de wijk te zijn. Wijkhubs en buurthuiskamers zijn belangrijke broedplaatsen voor wijkontwikkeling waar informatie, relaties en actie gestalte krijgen. Hier is de lokale overheid menselijk en toegankelijk en worden er bruggen geslagen over de kloof tussen de leefwereld en systeemwereld.